Sâm dây Ngọc Linh thường được truyền tai nhau về khả năng bồi bổ cơ thể. Trên thực tế, loại sâm này còn rất nhiều công dụng khác cũng tuyệt vời không kém mà có thể bạn chưa hay. Và việc dùng sâm thế nào để tác dụng của sâm dây Ngọc Linh được phát huy tốt đa rất đáng được quan tâm. Thế nên để không bỏ lỡ những thông tin hữu hiệu từ dược liệu này, hãy cùng chúng tôi khám phá thêm nhé!
1. Những nét chính về dược liệu sâm dây Ngọc Linh
1.2. Tên gọi khác của sâm dây Ngọc Linh là gì?
Ngoài cái tên hay được sử dụng nhiều là sâm dây Ngọc Linh, trong Đông y, người ta còn hay dùng cách gọi đảng sâm hay hồng đảng sâm cho loại sâm này.
1.3. Cách nhận biết sâm dây Ngọc Linh qua đặc điểm sinh học
- Về thân sâm: Sâm thuộc thân thảo, dạng dây leo, nằm trong loài thực vật sống lâu năm. Thân có dáng trụ nhỏ, chiều dài trung bình từ 2 – 4m, phân nhiều nhánh. Phần dưới của thân thường phủ lông nhỏ mịn, còn thân trên lại láng nhẵn, vàng nhạt.
- Lá sâm dây Ngọc Linh mỏng, mọc đối nhau trên thân cây. Dáng lá trái tim hoặc hình trứng với màu xanh lục nhạt. Ở mặt dưới phiến lá sẽ có lông nhu trắng bao phủ.
- Hoa khi nở có cánh trắng và những đường gân màu tím. Dáng hoa hình chuông.
- Quả được kết từ hoa rất bé, chỉ cỡ hạt tiêu, lúc chín dần chuyển sang nâu đen.
- Bên trong quả kích cỡ hạt chỉ bằng hạt vừng
- Củ sâm phát triển riêng lẻ, thường ốm vài dài, không cứng mà hơi mềm. Lúc sâm dây Ngọc Linh khô sẽ co lại, cứng và sần sùi, có màu nâu đậm tựa như cánh gián.
1.4. Cây sâm dây Ngọc Linh mọc ở đâu nhiều nhất
Trên độ cao 1100 – 2000m của vùng núi Ngọc Linh thuộc tỉnh Kon Tum nước ta, sâm dây Ngọc Linh phát triển tươi tốt dưới những tán cây to cao rậm rạp. Hàm lượng dưỡng chất trong sâm sinh trưởng tại ba huyện Tu Mơ Rông, KonPlong và Đăkglei của tỉnh này được các chuyên gia đánh giá là nhiều nhất so với những nơi khác.
Vì lý do đó, mà người ta luôn ưu tiên lựa chọn sâm dây Ngọc Linh Kon Tum. Bên cạnh đó, vì được thu hái tại vùng núi giáp ranh giữa Quảng Nam và Kon Tum nên nhiều người còn dùng tên sâm dây Ngọc Linh Quảng Nam để chỉ loại sâm này.
Ngoài địa điểm trên, các tỉnh ở vùng núi phía bắc Việt Nam như Sơn La, Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu hay Hòa Bình cùng với cao nguyên Langbiang thuộc Lâm Đồng cũng có thể tìm thấy loại dược liệu này.
Không chỉ ở Việt Nam, trong khu vực châu Á, sâm dây Ngọc Linh cũng xuất hiện tại nhiều quốc gia như Trung Quốc, Triều Tiên,… dù vậy, chất lượng sâm vẫn không bằng loại sâm dây được phát triển trên núi Ngọc Linh nước ta.
1.5. Bộ phận có nhiều dưỡng chất của sâm
Củ sâm là bộ phận chứa nhiều hoạt chất giá trị của cây nên được giữ lại để làm thuốc. Bên cạnh đó, phần ngọn, cuốn hay lá sâm dây Ngọc Linh cũng có thể dùng để chế biến thành nhiều món ăn vừa ngon lại dinh dưỡng, cụ thể là các món gỏi hay xào hoặc hầm thịt gà, thịt bò,…
1.6. Thu hoạch và sơ chế sâm dây như thế nào?
Mùa thu thường là thời điểm người dân đi thu hoạch sâm. Củ sâm dây vừa thu hái có thể trực tiếp ăn sống ngay, nếu vị sâm ngọt thơm thì là củ chất lượng cao, dược tính nhiều, ngược lại nếu củ kém vị thì giá trị dưỡng chất không cao. Củ sâm nào to chắc với độ dài củ hơn ngón tay giữa, ruột còn vẹn nguyên, không bị mọt sẽ được xếp vào sâm loại một.
Sâm đem về được sơ chế bằng cách rửa sạch hết bùn đất, tạp chất rồi để nguyên củ hoặc thái lát vừa đem phơi nắng, gió. Sâm sau khi phơi hoặc sấy khô thì trọng lượng giảm đi rất đáng kể. Thông thường để thu được 1 kg sâm dây Ngọc Linh khô phải mất đến 6kg sâm tươi. Sâm khô có thể được bảo quản trong túi kín hoặc túi đã được hút chân không hay trong hũ có nắp đậy, tránh để ở khu vực ẩm thấp, nhiều mối mọt.
2. Hình ảnh sâm Ngọc Linh rừng tự nhiên
3. Dược tính có trong thành phần của sâm dây Ngọc Linh
Đông y chỉ ra trong sâm dây sẽ có vị ngọt pha chút đắng nhẹ, thuộc vào tính ấm, khi vào cơ thể sẽ quy đến hai kinh là phế và tỳ là chủ yếu. Chính vì tính chất đó mà sâm sẽ giúp bổ phế, mạnh tỳ, cầm ho,….
Còn Tây y trong quá trình nghiên cứu thành phần của sâm đã phát hiện ra sâm dây Ngọc Linh có chứa rất nhiều hoạt chất quý, cực kỳ có lợi cho cơ thể, trong đó có thể kể đến sự có mặt của Saponin cùng với Alkaloid, đây là hai hoạt chất luôn dễ tìm thấy trong các loại sâm, có ý nghĩa điều trị bệnh rất cao.
Tiếp đến là hàng loạt các hoạt chất hữu ích như Inulin, Stigmasterol, Sterol, Enanthic acid, Fructose, Pinen, A-spinasterol, Codonopsis Pilosula, Caproic acid, Choline, Polysaccharides, Vitamin C,…
Cũng trong sâm dây, người ta đã thấy 20 loại chất khoáng vi lượng khác nhau và hơn 17 loại acid amin cần thiết cùng các loại nguyên tố vô cơ, tinh dầu và Glycosid Sentellarin vô cùng hữu hiệu để phục hồi năng lượng, bồi dưỡng sức khỏe người bệnh.
4. Sâm dây Ngọc Linh có tác dụng gì nổi bật?
Nhiều hoạt chất “vàng” cùng góp mặt giúp cho tác dụng của sâm dây Ngọc Linh trong việc hỗ trợ điều trị bệnh càng thêm linh hoạt:
- Đối với tim mạch: Sâm giúp tăng tuần hoàn máu não, kích thích hoạt động của cơ tim, giúp lượng máu lên não cùng các cơ quan được tăng cường.
- Đối với hệ miễn dịch: Nâng cao sức đề kháng, tăng khả năng cơ thể thích nghi trong điều kiện nhiệt độ môi trường lên cao, đồng thời giúp ngăn chặn các nhân tố có hại từ bên ngoài.
- Đối với gan: Bảo vệ tế bào và giúp cải thiện chức năng gan.
- Đối với hệ hô hấp: Giúp kháng khuẩn, chống viêm để giảm bớt tình trạng ho, đàm nhiều.
- Đối với hệ thần kinh: Giảm căng thẳng, lo âu và tình trạng suy nhược, mệt mỏi, trí nhớ nhờ đó được cải thiện và chất lượng giấc ngủ tốt hơn.
- Đối với khí huyết: Tăng chất lượng và số lượng hồng cầu cũng như các huyết sắc tố. Những người thiếu máu hay xanh xao có thể dùng sâm để cải thiện.
- Đối với xương khớp: Tăng sự dẻo dai, giữ xương được chắc khỏe.
- Đối với bệnh ung thư: Thúc đẩy việc đào thải độc tố để ngăn chặn sự hình thành của các tế bào ung thư, đặc biệt là giảm khả năng mắc ung thư đại tràng.
- Dùng sâm còn có công dụng nâng thị lực cho mắt, giúp mắt sáng hơn.
- Khả năng của sâm còn giúp phục hồi cơ thể sau bệnh, những người gầy yếu, ăn uống không ngon miệng có thể dùng sâm để bồi bổ.
- Ngoài ra, sâm còn giúp duy trì sắc đẹp, làm chậm quá trình lão hóa, giữ cho da dẻ được tươi trẻ, hồng hào.
- Đặc biệt còn rất tốt cho nam giới trong việc tăng cường sinh lực, duy trì độ dẻo dai.
5. Những cách sử dụng sâm dây Ngọc Linh phổ biến
5.1. Cách nấu nước sâm dây Ngọc Linh uống hằng ngày
Nguyên liệu: Sâm dây (40 -50g) và nước lọc (2l)
Cách thực hiện: Sau khi rửa nước và để ráo, bạn cắt nhỏ sâm với độ dài tầm 2 đốt ngón tay. Cho sâm vào ấm, thêm nước, đun sôi tầm 5 phút thì tắt nước. Bạn có thể dùng sâm khi còn nóng hoặc nguội. Uống sâm vào sáng và trưa là tốt nhất, tránh dùng lúc tối. Sâm nên được dùng hết trong ngày, tránh để qua đêm sẽ dễ bị ôi thiu.
5.2. Hướng dẫn dùng sâm dây Ngọc Linh ngâm mật ong
Cách ngâm sâm dây Ngọc Linh tươi với mật ong
Tỷ lệ tốt nhất giữa sâm tươi và mật ong sẽ là 4:6, tức khi bạn dùng 4 phần sâm tươi cần thêm 6 phần mật ong kết hợp.
Trước khi tiến hành ngâm, bạn cần rửa sâm tươi cho thật sạch, để ráo nước hoàn toàn. Tùy vào sở thích có thể có thể ngâm nguyên củ hoặc thái lát sâm. Tiếp đó, hãy cho sâm tươi vào bình thủy tinh hoặc chum sứ có nắp, xếp sâm vào trước rồi đổ từ từ mật ong vào. Đảm bảo sâm ngấm đều mật. Cuối cùng đậy nắp, ngâm tầm nửa tháng là có thể dùng.
Cách ngâm sâm dây Ngọc Linh khô với mật ong
Tỉ lệ cũng giống với ngâm sâm tươi là 4 phần sâm khô và 6 phần mật ong.
Bạn rửa sơ sâm khô với nước rồi để ráo. Tiếp đó cắt sâm thành từng đoạn ngắn vừa rồi cho vào bình, thêm mật ong, đảo nhẹ để sâm phủ đều mật. Đậy nắp bảo quản nơi khô thoáng, thời gian ngâm từ 2 – 3 tháng là dùng được.
Cả 2 loại sâm sau thời gian ngâm đều có thể sử dụng hằng ngày, lượng dùng từ 15 – 20ml, mỗi ngày chỉ nên uống 2 lần vào sáng và trưa. Đối với sâm tươi, bạn có thể ăn luôn cả thịt. Bạn uống sâm vào mùa đông nên pha cùng nước ấm cho tốt.
5.3. Cách ngâm rượu sâm dây Ngọc Linh
Tùy theo mong muốn mà bạn có thể chọn một trong 2 loại sâm dây Ngọc Linh ngâm rượu:
- Loại sâm dây Ngọc Linh khô ngâm rượu: Cần sâm khô (1kg) và rượu gạo nguyên chất có độ cồn trên 40 (10l). Chọn chum sứ hoặc bình chuyên dụng để có rượu chất lượng. Thời gian ngâm tầm 6 tuần là có thể thưởng thức.
- Loại sâm dây Ngọc Linh tươi ngâm rượu: Cần sâm tươi (1kg) và rượu gạo nguyên chất có độ cồn trên 40 (5l) Bạn có thể chọn bình chuyên ngâm rượu sâm của Hàn Quốc để nhìn rượu bắt mắt hơn. Thời gian 8 tuần sau ngâm là có thể thưởng thức
Rượu ngon sẽ có màu cánh gián đẹp mắt, hương nồng, vị ngọt từ sâm. Rất tốt để tăng sinh lý ở nam giới. Tuy nhiên bạn chỉ dùng đúng liều lượng thích hợp, tốt nhất 2 lần trong ngày, mỗi lần dùng khoảng 100ml. Lưu ý không dùng rượu men tàu vì sẽ làm ảnh hưởng chất lượng rượu.
Lưu ý: Dù sâm tươi sẽ có vẻ ngoài khi ngâm bắt mắt hơn nhưng quá trình vận chuyển và bảo quản rất khó khăn. Bạn cũng chỉ giữ sâm trong tủ lạnh ngăn mát tầm 1 tuần là dưỡng chất đã bắt đầu hao hụt. Cũng vì vấn đề này mà khả năng bạn tìm mua được sâm tươi chất lượng tốt cũng không dễ dàng. Đối với sâm khô, bên cạnh việc thuận tiện vận chuyển và bảo quản thì hương vị cũng ngọt đậm hơn. Nhiều người còn tin, dược tính của sâm sau khi phơi sấy sẽ cô đọng và tinh túy hơn.
5.4. Dùng sâm bằng cách chế biến sâm dây tươi thành các món ngon
Ngoài cách sắc nước uống, ngâm mật ong và ngâm rượu, sâm dây có thể được được kết hợp cùng nhiều nguyên liệu để tạo ra các món ăn ngon như gà ác hầm sâm, mứt sâm,… rất có ý nghĩa trong việc trị cảm mạo, nóng sốt, giúp người vừa hết ốm lấy lại năng lượng.
6. Liệu sâm dây có tác dụng phụ hay không?
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh sâm dây là dược liệu lành tính, không mang đến tác dụng phụ nguy hại cho người sử dụng. Tuy nhiên, bạn cũng không được lạm dụng sâm quá đà, dùng liên tục với liều lượng cao chẳng những không phát duy được công dụng của sâm dây Ngọc Linh mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe.
7. Đối tượng không nên dùng cây sâm dây Ngọc Linh
- Phụ nữ trong giai đoạn thai kỳ hay đang cho con bú.
- Người đang mắc bệnh về gan hay thận cần tránh dùng rượu ngâm từ sâm dây, vì cồn trong rượu không tốt cho tình trạng bệnh
- Những người dùng rượu bia quá mức
- Người đang đau bụng, đầy hơi, bụng chướng
- Người có tiền sử huyết áp cao
8. Điều cần lưu tâm khi dùng sâm
- Trong quá trình dùng sâm, nên kiêng củ cải và hải sản, vì các loại thực phẩm này không dung hòa được với sâm.
- Nên sắc thuốc trong ấm đất, không dùng ấm bằng kim loại để ngâm hay nấu sâm.
- Không dùng trà với sâm dây để tránh mất đi tác dụng của sâm.
- Hiện nay tình trạng sâm Ngọc Linh giả xuất hiện ngày càng nhiều nên bạn cần tìm hiểu kỹ sản phẩm trước khi mua.
9. Giá sâm dây Ngọc Linh khô là bao nhiêu và nơi mua uy tín?
Để thuận tiện trong việc di chuyển sâm đến tay khách hàng, giúp khách có thể bảo quản sâm một cách đơn giản nhưng sử dụng được lâu dài mà không tiêu hao dược tính quý báu từ sâm, Dược liệu Phương Thảo lựa chọn cung cấp sâm Ngọc Linh khô. Tại đây, sâm dây Ngọc Linh giá đang ở mức 680.000đ/kg.
Chúng tôi đảm bảo từng củ sâm đều được đào từ rừng tự nhiên của vùng núi Ngọc Linh của Kon Tum. Sâm dây Ngọc Linh KonTum đúng chuẩn, đã trải qua tuyển chọn và sơ chế kỹ lưỡng mới được đóng gói giao đến khách hàng. Nếu khách hàng phát hiện ra hàng nhái, hàng giả chúng tôi cam kết hoàn 100% giá trị của sản phẩm. Vì uy tín đối với chúng tôi là vô giá.
Thông tin về chúng tôi: Dược liệu Phương Thảo thuộc công ty TNHH DƯỢC LIỆU PHƯƠNG THẢO
- Địa chỉ: Số 354/89 đường Phan Văn Trị, Phường 11, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh.
- Hotline: 0908 977 961 (Ms. Phương Thảo)
- Website: duoclieuphuongthao.com
- Email: lienhe.duoclieuphuongthao@gmail.com
Sâm dây Ngọc Linh quả là món quà tự nhiên quý giá, chúng tôi hi vọng bài viết này sẽ giúp bạn biết thêm nhiều công dụng, cách dùng và những lưu ý cần thiết về loại sâm này để giá trị của sâm đem đến sẽ thật sự tốt lành cho sức khỏe của bạn.
Dược liệu Phương Thảo chúc bạn luôn vui khỏe và bình an!
